لمینت دندان و ونیر کامپوزیت – 10 اشتباه متداول انجام آنها
ونیر کامپوزیت و پس از آنها لمینت دندان در سال 1983 معرفی گردید. از آن زمان به بعد این درمانهای زیبایی یکی از پروسههای محبوب دندانپزشکی بوده است.
بسیاری از افراد خواستار انجام درمانهای زیبایی واصلاح لبخند خود به منظور رسیدن به لبخندی زیبا و جذاب هستند .
اما از اینکه درمانهای به چه صورت انجام میشود، چه مقدار زمان میبرد،
هزینه درمان چقدر است، طول عمر و ماندگاری آن چقدر است و آیا موجب آسیب رسیدن به دندانها میشود و…
سوالاتی است که خیلی از بیماران قبل از شروع درمان میخواهند در مورد آن آگاهی داشته باشند .
گرچه داشتن دندانهایی سفید و مرتب و لبخندی تاثیرگذار از دلایل معمول مراجعه بیماران به مراکز دندانپزشکی است،
آیا این درمانها برای همه بیماران قابل انجام هستند؟ و اگر قابل انجام هستند آیا مناسبترین درمانها هستن ؟
چه محدودیتهایی در درمانهای زیبایی هر فرد وجود دارد ؟ نشلانههای درمان موفق چیست؟
درمان ناموفق چیست؟ چه علایمی دارد؟ و آیا راه حلی برای تبدیل یک درمان ناموفق به موفق وجود دارد؟
در این مقاله برآنیم که 10 اشتباه متداول در درمانهای زیبایی ونیر و لامنیت را به اختصار مرور کنیم :
1-انتخاب بهترین طرح درمان یا فرد مناسب برای لمینت دندان
اغلب افراد پس از اینکه لبخند خود را با استانداردهای زیبایی مقایسه میکنند
با هدف بهبود بخشیدن به ظاهر و اصلاح خط لبخند به مراکز دندانپزشکی مراجعه میکنند.
آنها بهدنبال یک روش محافظهکارانه و منطقی و معمولا ارزان قیمت برای اصلاح مشکلات دندانی خود در مدت زمانی کوتاه بودهاند.
انجام درمانهای زیبایی مانند هر درمان دیگر دندانپزشکی
و حتی پزشکی محدودیتهایی دارد که بعضا نتیجه کار را تحت تاثیر قرار میدهد.
اصولا فردی که طالب زیبایی دندان است ایدهآلترین تغییرات را برای خود تصور میکند
در حالیکه بهدلیل تفاوتهای فردی نتیجه کار اغلب غیر از این تصور است.
و از قبل پیشبینی شده کامپیوتری ” نتواند روش مطمئنی برای تصمیمگیری متقاضیان باشد.”
این محدودیتهای موثر باید در گام اول شناسایی شود سپس برای شما تشریح شود.
اصلاحات امکانپذیر در تعامل با بیمار بررسی شوند و بیمار تا حد امکان از نتیجه تقریبی درمان مطلع باشد،
سپس در صورت توجیه شدن و بعد رضایت بیمار درمان آغاز شود .
بهدلیل کمبود وقت اختصاص داده شده در جلسه ویزیت و توجیه بیمار است که
درنهایت علیرغم تلاش حداکثری دندانپزشک بیمار رضایت کافی ندارد .
2- حفظ سلامت لثه و جلوگیری از عفونت لثه و بوی بد دهان:
ارتباط لثه با ونیر کامپوزیت و لمینت دندان از 2 جهت قابل توجه است :
– زیبایی لبخند:
هارمونی خط لثه با ونیر و لمینیت طراحی شده که اغلب با زیبایی دندانها توام است.
در کل طرح درمان باید تلفیقی از زیباسازی و دندانها در کنار لثهها باشد.
یک ارتباط پیوسته و دو طرفه تا آنجا که گاهی درمانهای زیبایی برای رفع مشکلات لثهای توصیه میشوند
و در مقابل گاهی اصلاحات دقیق دندانی در کنار ناهماهنگی های لثه رنگ میبازند!
(به طور مثال یکی از روش های کارآمد رفع لبخند لثه ای تغییرات هم زمان دندانها و لثهها است.)
– درمانی و تامین سلامت لثه :
التهابات لثهای و بهدنبال آن عفونتها که با نشانه خونریزی لثه بیدلیل و بوی بد دهان خود را نمایان میسازند
یکی از مهمترین دلایل نارضایتی افراد ارزیابی شدهاند که گاهی با فاصله اندک پس از درمان زیبایی دندانپزشکی اتفاق میافتد،
به هم چسباندن لمینت دندان ها، عدم برقراری صحیح ونیر کامپوزیت دندان است.
ما شاهد مراجعه افراد زیادی بودهایم که مدتی پس از انجام درمانهای زیبایی ونیر کامپوزیت و لمینت دندان با علائم
“بوی نامطبوع دهان” و یا “خونریزی مکرر”مضطرب و نگران شدهاند،
اما با توجیهات غیرمنطقی “پس از درمان زیبایی خونریزی طبیعی است”، “شما زمینه ارثی دارید”
و حتی ” بعد از 6 ماه خود به خود خوب میشود” وارد فاز پیشرفته عفونت لثه شده است
و صدمات جسمی و مهمتر از آن روحی زیادی را متحمل شدهاند.
تماس برای کامپوزیت و لمینیت دندان مدرن3- طراحی نامناسب ونیر کامپوزیت یا لمینت دندان :
تقاضا برای درمان زیبایی همانگونه که از نام آن بر میآید جهت بهبود بخشیدن به زیبایی لبخند است .
در طراحی ونیر کامپوزیت و لمینت دندان معیارهای مشخصی وجود دارند که
تامین این معیارها با توجه به شرایط دندانی افراد مختلف مهارت و هنر ویژهای میطلبد .
متاسفانه موردی که اخیرا بهوفور در نمونههای انجام شده دیده میشود،
عدم رعایت آناتومی صحیح و تفاوت دندانها و چیدمان استاندارد آنها است که گاها موجب قضاوت ناخوشایند عامه جامعه هم میگردد!
طراحی خط لبخند با توجه به اِلمانهای صورت افراد باید به نحوی طبیعی و بر اساس اصول دندانپزشکی صورت پذیرد.
به این معنا که لمینت دندان و ونیر کامپوزیت سریالی و همشکل و بیش از حد سفید از دیدگاه زیبایی منسوخ شدهاند.
چیزی که متاسفانه این روزها به شدت توسط بعضی از دندانپزشکان باب شده است.
4- آمادهسازی نامناسب و کم دندان قبل از لمینت دندان:
حتما شعار “لمینت بدون تراش و یا ونیر کامپوزیت بدون تراش”به گوشتان خورده است .
آیا چنین چیزی امکانپذیر است ؟
پاسخ بسیار ساده است : برای انجام یک پروتکل درمانی استاندارد و طولانی مدت به جز در موارد معدود مانند لمینت لومینرز خیر .
گرچه این آمادهسازی و در واقع تراش دندان با توجه به مهارت دندانپزشک و نوع کار زیبایی که انتخاب شده است درجات متفاوتی دارد،
ولی انجام آن بدون تراش رضایتمندی طولانیمدت فرد متقاضی را به همراه نخواهد داشت.
دلیل آن بسیار ساده است :
اگر برای حجم اضافه شونده به دندان چه ونیر کامپوزیت باشد و چه لمینت دندان ، فضایی درنظر گرفته نشود،
باید ضخامت ونیر کامپوزیت و یا لمینت دندان بسیار کم درنظر گرفته شود که
پرواضح است مقاومت چندانی نخواهد داشت و شکننده میگردد.
بهعلاوه روشن شدن رنگ دندان که معمولا دلخواه بیمار است تامین نخواهد گردید بخصوص در دندانهای تیره رنگ و یا بد رنگ.
پس اگر برای حل این مشکل ضخامت استاندارد ونیر کامپوزیت و لمينت دندان در نظرگرفته شود،
دندانهای بیرونزده از فکها را خواهیم داشت، به حدی که گاهی لبهای فرد با تلاش بسیار هم بسته نمیشوند!
بعلاوه مرزهای بین ونیر کامپوزیت و لمینت دندان باید به مناطقی دور از دید و دور از فشار جویدن ختم شوند که
در شرایط عدم تراش امکانپذیر نیست،
در نتیجه پس از مدت کوتاهی تغییرات در این مرزها بصورت چندرنگی و حتی پوسیدگی مشاهده میگردد.
و مهم تر آن که چنین ضخامتی از سوی بافت لثه تحمل نخواهد شد
و در نتیجه پس از مدت کوتاهی بیمار با علایم خونریزی و عفونت لثه و”بوی بد دهان“مواجه خواهد شد.
5- آمادهسازی بیش از حد دندان :
در مقابل گروهی از دندانپزشکان که به تراش کمتر از استاندارد
یا عدم تراش معتقدند گروهی از دندانپزشکان به اصطلاح از آن طرف پشتبام افتادهاند.
به جای تراش مناسب دندان که در حد مینا است، با تراش غیر اصولی وارد فضای عاج میشوند.
در نتیجه حساسیتهای دندانی اتفاق خواهد افتاد که گاهی منجر به درمان ریشه (عصبکشی) و متاسفانه نیاز به روکش خواهد شد.
بهعلاوه دوام چسبندگی اتصال ونیر کامپوزیت و لمینت دندان به عاج ضعیف بوده و علاوه بر افزایش احتمال پوسیدگی،
فرد مدام با جدا شدن لمینت دندان یا ونیر کامپوزیت از دندان دست به گریبان است.
6- همکاری با لابراتوارهای آماتور و ارزان :
در اصلاح خط لبخند به کمک لمینت ها، بخشی از کار در لابراتوار و توسط شخص پروتزیست یا سرامیست انجام میشود.
لمینیت تلفیقی از علم دندانپزشک و هنر پروتزیست است.
لابراتوارهای مختلف براساس مهارت و بهرهوری پروتزیست از علم زیبایی شناسی و به نوعی زمان صرف شده برای ساخت اصولی لمينت دندان ها
و صد البته مواد بکار رفته در ساختار لمینت دندان هزینههای متفاوتی را اعلام میکنند که بالتبع روی هزینه پرداختی بیمار تاثیرگذار است .
از آنجاییکه کار هرچند فوقالعاده یک دندانپزشک در تعامل با یک لابراتوار ارزان و ضعیف رنگ میبازد،
انتخاب لابراتوار و پروتزیست مطمئن و هنرمند یکی از فاکتورهای مهم در موفقیت طولانیمدت لمینت دندان است.
تماس برای کامپوزیت و لمینیت دندان مدرن7- رعایت قانون 10 – 8 – 4 در انجام لمينت دندان و ونیر کامپوزیت
چند واحد از دندان های شما باید لمینت دندان و یا ونیر کامپوزیت شوند؟
وقتی فردی چهره خود را از روبرو در آینه نگاه میکند 6 دندان قدامی خود را بصورت واضح میبیند.
در حالیکه در واقع اطرافیان بر اساس خط لبخند 10 – 8 دندان او را مشاهده میکنند .
اگر با هدف کاهش هزینه 6 دندان تحت درمان زیبایی چه کامپوزیت و چه لمینت دندان قرار بگیرند،
دندانهای 4 و 5 از هر طرف بواسطه جایگاه برجستهتر دندان سوم یا نیش وارد فضایی به نام کریدور تاریکی میشوند،
به این معنا که عدم تناسب آنها با 6 دندان قدامی واضحتر به چشم بیننده میآید .
پس جز در موارد خاص اگر به هر دلیلی بیمار راضی به انجام 10-8 دندانی نشد،
توصیه به انجام 4 دندان میشود تا 2 دندان نیش، از پروسه درمان خارج شود.
مگر اینکه بیمار تصمیم به ادامه درمان روی سایر دندانها در فاصله زمانی اندک داشته باشد
و یا دندان نیش اشکالات آناتومیکی یا رنگی واضحی داشته باشد.
8- چندرنگی و یا تغییر رنگ اطراف ونیر کامپوزیت یا لمینت دندان :
پس از عفونت لثه یکی از دلایل معمول مراجعه افراد به مراکز دندانپزشکی،
تغییر رنگهای متعدد و چندرنگی در اطراف ونیر کامپوزیت و یا لمینت دندانها است
که این تغییرات رنگی در آیندهای نه چندان دور تبدیل به پوسیدگی خواهند شد.
مهمترین علت بروز این چندرنگیها آمادهسازی نامناسب بستر دندانی است که پیشتر به آن اشاره شد،
بطور خلاصه ایجاد خط تراش اشتباه، در کنار کاربرد باند(چسب زیر ونیر کامپوزیت یا لمینت دندان) نامناسب
و گاهی محصولات کمپانیهای نامعتبر نتایجی این چنین در برخواهد داشت.
9- بیتوجهی به عادات ویژه افراد مختلف :
واقعیت این است که برخی از محدودیتها مثل دندانقروچههای غیر قابل کنترل و بهم فشردن عصبی دندانها،
روابط فکی غیر طبیعی ( جلوزدگی یا عقب رفتگی غیر طبیعی یکی از فکها )
دوام درمان زیبایی اعم از ونیرکامپوزیت و یا لمینت دندان را تحت تاثیر قرار میدهد.
در بسیاری از موارد با هوشمندی دندانپزشک و پروتزیست و رعایت نکاتی چند از سوی بیمار این مشکل قابلحل است
ولی در موارد شدید بهتر است به توصیه دندانپزشکان مبنی بر انصراف از درمان زیبایی عمل کنید.
10- مهارت ناکافی دندانپزشک :
درمان زیبایی شاید یکی از مهمترین درمانهای دندانپزشکی باشد.
نتیجه اغلب درمانها پس از مدتی نسبتا طولانی مشخص میشود در حالیکه درمان زیبایی بلافاصله پس از اتمام قابل ارزیابی است .
دندانپزشک باید بهصورت مداوم در دورههای مربوط به آشنایی با روشهای جدیدتر یا مواد جدیدتر شرکت کند.
گرچه اصول اولیه کار تغییرچندانی نمیکند ولی در شرایط فعلی
دائما مواد و تجهیزات جدیدتر و بهتر وارد سیستم دندانپزشکی میشود.
مهمترین عامل در موفقیت درمان زیبایی از جمله ونیر کامپوزیتی و لامنیت آمادهسازی دندان است که توسط دندانپزشک انجام میشود.
عدم مهارت کافی دندانپزشک در این مرحله میتواند منجر به مشکلات غیرقابل جبران گردد .
همانطور که ذکر شد در ایجاد اصلاحات دندانی از هارمونی لثه اطراف دندان گرفته تا تغییرات تکلمی فردباید لحاظ شود.
پس دندانپزشک باید علم و هنر چندجانبه خود را بکار گیرد تا هدف بیمار تا حد امکان فراهم گردد .
از آنجایی که بیمار با چهره جدید خود مورد قضاوت جامعه قرار میگیرد،
پروسه و نتیجه کار زیبایی ونیر و لامنیت برای متقاضی بسیاردلهرهآور است .
در جلسه معاینه باید مراحل انجام کار چه ونیر کامپوزیت و چه لامنیت برای بیمار توضیح داده شود تا بیمار در جریان مزایا و ومعایب احتمالی هر روش درمانی قرار بگیرد،
محدودیتها و نکات هرچند کوچک ولی تاثیر گذار بهداشتی به او گوشزد شود
و حتی هزینه دقیق این کار اعلام گردد تا بیمار با آگاهی کامل تصمیم خود را اتخاذ کند.
تعجیل در هر کدام از مقدمات و مراحل کار موجب نارضایتی بیمار در انتهاخواهد شد.
با درمان ناموفق ونیر کامپوزیتی یا لمینیت دندان خودم چه کنم؟
واقعیت اینست که درمان مجدد یک بیمار بهمراتب سختتر ، زمانبرتر و پرهزینهتر از درمان اولیه است .
تصور کنید خیاطی لباسی را به دلخواه شما دوخته باشد،
حال خیاط دوم قصد دارد به دلخواه شما و البته طبق اصول صحیح خیاطی مجددا لباس را بدوزد . دامنه عمل او چقدر خواهد بود؟
محدودیتهای ایجاد شده توسط خیاط اول چگونه باید رفع شود؟
در اصطلاح خط لبخند بهجای پارچه بیجان و قابل پیشبینی ، با دندان زنده و غیرقابل پیشبینی روبرو هستیم .
البته این به معنای ناامید کردن بمیار ناراضی نیست ، در واقع باید بدانید که درمان مجدد به نوعی آخرین شانس شما خواهد بود .
پس با آگاهی کامل دندانپزشک و روش درمانی خود را انتخاب کنید.
مثلا برای صرف سفید شدن دندانها، بلیچینگ لیزری ( و نه هالوژنیک ) کافیست ، نیازی به لمینیت ندارید !
بهدنبال ارزانی کار نباشید ، ارزان بودن درمان شما را به طور موقت خوشحال میکند اما پس از مدتی باید چندین برابر هزینه کنید تا از درمان خود رها شوید.
که حتی متاسفانه گاهی بیمار با ازدست رفتن دندان به ظاهر زیبای خود مواجه خواهد شد .
به هر دلیلی پس از انجام کار غیر استاندارد با علایم جدید و مداومی همچون گیر غذایی،
تغییر رنگ، خونریزی لثه، چسبندگی دندانها به هم و از همه بدتر بوی بد دهان مواجه شدید
از توجیه خود بپرهیزید و برای درمان اقدام کنید که امروز بهتر از فردا است.